Czy za urlop okolicznościowy i wolne na opiekę nad dzieckiem zdrowym (2 dni w roku) przysługuje średnia dyżurowa?

1. Czy za urlop okolicznościowy i wolne na opiekę nad dzieckiem zdrowym (2 dni w roku) przysługuje średnia dyżurowa? Szpital stwierdził, że nie „bo nigdy nie wpłacali”, według mnie po przestudiowaniu przepisów średnia dyżurowa należy się jak za urlop wypoczynkowy.

2. Jeżeli tak – czy pracownicy mogą się ubiegać o wypłatę średniej dyżurowej, niewpłaconej przy okazji ww. urlopów z poprzednich lat?

Szanowny Panie,

należy wskazać, iż zgodnie z art. 188 § 1 Kodeksu pracy (dalej k.p.), pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 16 godzin albo 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

Co więcej, na mocy § 15 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (dalej Rozporządzenie), pracodawca jest obowiązany zwolnić od pracy pracownika na czas obejmujący:

1. 2 dni – w razie ślubu pracownika lub urodzenia się jego dziecka albo zgonu i pogrzebu małżonka pracownika lub jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy;
2. 1 dzień – w razie ślubu dziecka pracownika albo zgonu i pogrzebu jego siostry, brata, teściowej, teścia, babki, dziadka, a także innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką.

Zatem, jeśli przyczyna nieobecności pracownika spowodowana była jedną z przyczyn wymienionych powyżej, pracodawca ma obowiązek udzielenia urlopu okolicznościowego. Należy przy tym wskazać, iż za czas zwolnienia od pracy, o którym mowa w art. 188 § 1 k.p. oraz w § 15 Rozporządzenia, pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia ustalonego w sposób określony w przepisach Kodeksu pracy. Tym samym należy stwierdzić, iż zgodnie z prawem średnia dyżurowa powinna zostać uwzględniona w wynagrodzeniu pracownika za czas urlopu okolicznościowego.

Obowiązkiem pracodawcy jest terminowe i prawidłowe wypłacanie pracownikowi wynagrodzenia. W związku z tym pracownicy, którzy nie otrzymali odpowiedniego wynagrodzenia za czas zwolnienia od pracy na opiekę nad dzieckiem oraz urlopów okolicznościowych, tj. bez uwzględnienia średniej dyżurowej, przysługuje roszczenie do pracodawcy o wypłatę zaległego wynagrodzenia. Istotnym jest, iż roszczenie ze stosunku pracy w postaci zaległego wynagrodzenia za średnią dyżurową za czas urlopu okolicznościowego, ulega przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne, tj. terminu, w którym powinno zgodnie z umową zostać wypłacone.