Pytanie
lekarza rezydenta do Departamentu Nauki i Szkolnictwa Wyższego Ministerstwa Zdrowia
Szanowni Państwo,
Jestem lekarzem w trakcie szkolenia specjalizacyjnego w trybie
rezydentury w Centralnym Szpitalu Klinicznym w Łodzi. Zwracam się z
uprzejmą prośbą o pomoc we właściwej interpretacji przepisów dotyczących
umowy o pracę zawieranej z lekarzem rezydentem w zakresie problemu
przedstawionego poniżej.
Otóż, w związku w faktem, że coraz częściej obowiązkowe kursy
specjalizacyjne organizowane są w dni wolne od pracy pojawia się
pytanie, czy czas odbywania obowiązkowego kursu specjalizacyjnego przez
lekarza rezydenta należy uznać za czas pracy, oraz czy w związku z tym
za ten czas należy się wynagrodzenie.
Moje wątpliwości wynikają z faktu, że jakkolwiek z przepisów ogólnych
prawa pracy wynika, że za czas szkolenia (niebędącego szkoleniem BHP)
nie należy się wynagrodzenie, to jednak uregulowania dotyczące
zatrudniania lekarzy rezydentów i przebiegu szkolenia specjalizacyjnego
zawarte w (R)Specjalizacje lekarzy i lekarzy dentystów
Dz.U.2005.213.1779 stanowią lex specialis wobec normujących je zapisów
(U)Kodeks pracy Dz.U.1998.21.24. Pogląd taki podzielił Sąd Najwyższy w
uzasadnieniu wyroku z dnia 6.09.2005 (I PK 5/2005). Jak wynika z zapisów
rzeczonego Rozporządzenia, umowa o pracę z lekarzem rezydentem zawierana
jest w intencji szkolenia specjalizacyjnego i jak precyzuje Sąd
Najwyższy "…W świetle rozporządzenia rezydentura jest specjalizacją
odbywaną przez lekarza na podstawie umowy o pracę, zawartej na czas
określony z jednostką organizacyjną prowadzącą specjalizację, w celu
doskonalenia zawodowego obejmującego realizację programu specjalizacji
(§ 7 ust. 1). Jak wynika z tego aktu rezydentura jest szczególnym,
uprzywilejowanym trybem odbywania specjalizacji…"
Jeśli, więc umowa o pracę z lekarzem rezydentem zawierana jest w celu
realizacji programu szkolenia specjalizacyjnego i, tym samym,
wynagrodzenie zasadnicze lekarza rezydenta pochodzące ze środków MZ
jest, de facto, wynagrodzeniem za odbywanie szkolenia specjalizacyjnego,
to arbitralne uznanie przez pracodawcę, że za jakąś jego część nie
należy się wynagrodzenie wydaje się bezpodstawne, gdyż rozporządzenie
nie wprowadza takiego rozróżnienia, tym samym nie dając pracodawcy
takich uprawnień.
Co więcej, ewentualne tłumaczenie pracodawcy, że za czas odbywania
jakiegoś konkretnego obowiązkowego kursu czy stażu specjalizacyjnego
lekarzowi rezydentowi nie należy się wynagrodzenie, gdyż jest to
"szkolenie" a za takie w myśl ogólnych uregulowań prawa pracy
wynagrodzenie nie przysługuje prowadziłoby do absurdalnego wniosku, że
wynagrodzenie w ogóle nie przysługuje za realizację szkolenia
specjalizacyjnego (!), które lekarz rezydent wedle zapisów
Rozporządzenia odbywa w wymiarze pełnego etatu lekarza zatrudnionego w
zakładzie opieki zdrowotnej , czyli, tym samym, że lekarz rezydent w
ogóle nie powinien otrzymywać wynagrodzenia(!)
Rozumowanie takie mogłoby też doprowadzić do sytuacji w której
pracodawca dążyłby do delegowania zatrudnionych u siebie lekarzy
rezydentów na obowiązkowe kursy i staże cząstkowe w czasie wolnym od
pracy aby w godzinach pracy świadczyli oni pracę "w oddziale". Wydaje
się, że sytuacja taka nie tylko stanowiłaby próbę ominięcia kluczowych
zapisów Rozporządzenia, ale i skutkowałaby marnotrawieniem środków
publicznych (wykorzystaniem środków budżetowych przeznaczonych na etaty
rezydenckie w sposób niezgodny z przeznaczeniem).
Uprzejmie proszę o Państwa opinię (interpretację) w tej sprawie.
Łączę wyrazy głębokiego szacunku,
JAB
Odpowiedź
Dyrektora Departamentu Nauki i Szkolnictwa Wyższego Ministerstwa Zdrowia
Szanowny Panie Doktorze,
W odpowiedzi na przesłane zapytanie, w którym zwrócił się Pan z prośbą o
interpretację przepisów dotyczących obowiązującego czasu pracy oraz
przysługującego wynagrodzenia w trakcie odbywania programowych kursów
specjalizacyjnych w ramach specjalizacji realizowanej w trybie
rezydentury, Departament Nauki i Szkolnictwa Wyższego uprzejmie
informuje, że zgadzamy się z przedstawioną przez Pana argumentacją.
Etat rezydencki jest przyznawany w celu odbycia szkolenia
specjalizacyjnego, a więc realizacji wszystkich ww. elementów programu
specjalizacji, za co lekarzowi przysługuje określone wynagrodzenie,
niezależnie od tego czy program jest realizowany w macierzystej
jednostce, gdzie odbywany jest np. staż podstawowy, czy poza nią, jak to
ma miejsce w przypadku kursów lub niektórych staży kierunkowych.
Z uwagi na to, że wymiar obowiązującego rezydenta czasu pracy oraz
wysokość przysługującego wynagrodzenia nie są uzależnione od rodzaju
realizowanego elementu programu specjalizacji i miejsca jego odbywania,
czas realizacji poszczególnych kursów i staży specjalizacyjnych powinien
być uznany za czas pracy, za który przysługuje stosowne wynagrodzenie.
z wyrazami szacunku,
Dr hab.med. Roman Danielewicz
Dyrektor
Departament Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Ministerstwo Zdrowia
ul. Miodowa 15 , 00-952 Warszawa
tel. (022) 8311553, 6349400, FAX 6349465
