Co z pacjentami, którzy odmawiają hospitalizacji? Czy takich pacjentów powinniśmy leczyć ambulatoryjnie /diagnozować?
Lekarz może przeprowadzić badanie lub udzielić innych świadczeń zdrowotnych, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych przez prawo, po wyrażeniu zgody przez pacjenta.Zgoda ta może być wyrażona w dowolny sposób np. ustnie, pisemnie lub w sposób dorozumiany przez określone zachowanie.
Kolejno, lekarz może wykonać zabieg operacyjny albo zastosować metodę leczenia lub diagnostyki stwarzającą podwyższone ryzyko dla pacjenta, po uzyskaniu jego pisemnej zgody. Brak oświadczenia w formie pisemnej nie jest jednoznaczny z tym, że zabieg został wykonany bez zgody pacjenta lub wbrew jego sprzeciwowi. Obecnie obowiązujące przepisy prawa nie zawierają katalogu zabiegów operacyjnych oraz metod leczenia lub diagnostyki stwarzających podwyższone ryzyko dla pacjenta. Opiniujący nie posiada również wiedzy medycznej, aby wskazać przykładowe rodzaje takich zabiegów oraz metod leczenia lub diagnostyki.
Ocena, czy dana metoda leczenia lub diagnostyki stwarza podwyższone ryzyko, może być związana nie tylko z charakterem danego zabiegu, ale z wieloma okolicznościami, jak np. ogólny stan zdrowia pacjenta, odporność organizmu, wiek czy przebyte już zabiegi, które mogą nieść dodatkowe ryzyko dla pacjenta. Co istotne, kto wykonuje zabieg leczniczy bez zgody pacjenta, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Z powyższego wynika, iż lekarz udziela świadczeń i wykonuje zabiegi za zgodą pacjenta. Karane natomiast jest wykonywanie zabiegów bez wymaganej zgody.
Jednocześnie należy wskazać, że każdorazowo, gdy pacjent odmawia udzielenia zgody na leczenie, fakt ten powinien zostać odnotowany w dokumentacji medycznej. Pacjent powinien również zostać poinformowany o możliwych skutkach odmowy udzielenia zgody na leczenie.