Bydgoszcz 07 listopada 2011r.
Komunikat OZZL
W sprawie podpisania tzw. Karty Wyszehradzkiej przez lekarskie związki zawodowe z Węgier, Czech, Słowacji i Polski
W Wyszegradzie na Węgrzech lekarskie związki zawodowe z czterech krajów (Polski, Czech, Słowacji i Węgier) podpisały w dniu 5 listopada 2011 r. porozumienie o współpracy, nazwane Kartą Wyszehradzką. Wydarzenie to zostało ogłoszone podczas konferencji prasowej.
W „Karcie” zaznaczono, że państwa Grupy Wyszehradzkiej, mają podobne najważniejsze problemy dotyczące służby zdrowia, takie jak: niedostateczne nakłady publiczne na lecznictwo i niskie płace personelu medycznego w tym lekarzy. Są one spuścizną okresu komunistycznego, kiedy to służba zdrowia traktowana była jako niedochodowa, czyli gorsza część gospodarki. Niestety również demokratyczne rządy wspomnianych państw kontynuują tę politykę, uznając ją za korzystną dla siebie, a istniejący kryzys finansowy traktują jako pretekst do niepodejmowania zmian w tym zakresie. Zamiast tego – ograniczają prawa związków zawodowych lekarzy i próbują skłócić społeczeństwo z lekarzami, przerzucając na nich winę za złą sytuację w lecznictwie. Wobec powyższego lekarskie związki zawodowe z wymienionych krajów postanowiły podjąć współpracę i skoordynować swoje działania, aby skuteczniej bronić praw i interesów lekarzy wobec swoich rządów. Określono następujące główne cele sygnatariuszu „Karty”:
1. Minimalna płaca lekarza bez specjalizacji, za jeden etat (bez dyżurów) powinna wynosić 1,5 razy średnia płaca w gospodarce, a specjalisty 3x średnia płaca.
2. Zasady pracy w godzinach nadliczbowych (na dyżurach) powinny być zgodne z przepisami Europejskiej Dyrektywy o Czasie Pracy
3. Prawa związków zawodowych, oparte na konwencjach Międzynarodowej Organizacji Pracy nie mogą być podważane.
4. Powinny zostać wprowadzone – powszechnie obowiązujące (również prywatne lecznice) – normy zatrudnienia lekarzy na poszczególnych oddziałach szpitalnych.
5. Kwoty płacone świadczeniodawcom przez publicznego płatnika za refundowane świadczenia zdrowotne powinny odpowiadać ich rzeczywistym kosztom, aby nie doprowadzać do niezawinionych bankructw szpitali.
Aby osiągnąć te cele, lekarskie związki zawodowe z krajów Grupy Wyszehradzkiej będą ściśle współpracować i podejmować następujące działania:
1. Grupowe zwalnianie się z pracy – na wzór czeskich lekarzy z roku 2010.
2. Organizowanie „strajku włoskiego” czyli pracy zgodnie z wszystkimi, najbardziej szczegółowymi przepisami i regułami (np. bezwzględne ograniczenie przyjęć pacjentów do przyznanych limitów, ).
3. Strajk – jako metoda stosowana w ostateczności.
4. Wspólne działania na polu prawnym, włączając w to prowadzenie wspólnego biura prawnego.
W imieniu delegacji Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Lekarzy (OZZL), w skład której wchodzili także Stanisław Urban i Zdzisław Szramik, Kartę podpisał Ryszard Kijak. Ze strony czeskiego LOK-SCL – Martin Engel, słowackiego LOZ – Marian Kollár, a węgierskiego MOSZ – János Bélteczki. Było to pierwsze porozumienie międzynarodowe podpisane przez OZZL.
Ponadto, ze względu na krytyczną sytuację panującą na Słowacji, gdzie w proteście przeciwko prywatyzacji wszystkich szpitali publicznych (przy pozostawionymz deficycie środków publicznych przeznaczonych na służbę zdrowia) oaz przeciwko niskim zarobkom, wypowiedzenia z pracy złożyło już ponad 2 tysiące lekarzy, uczestnicy konferencji wyszegradzkiej podpisali stanowisko popierające postulaty lekarzy słowackich.
W stanowisku tym lekarskie związki zawodowe z Polski (OZZL) Węgier (MOSZ) i Czech ( LOK-SČL) wyraziły swoje poparcie dla działań słowackiego związku zawodowego lekarzy (LOZ), który protestuje przeciwko powszechnemu przekształceniu szpitali słowackich w spółki handlowe – w sytuacji niedofinansowania służby zdrowia. To zmusi szpitale do nadmiernej oszczędności: nieracjonalnej redukcji personelu medycznego, zmniejszenia płac oraz ograniczenia zakresu świadcznonych usług i ich jakości. Związki zawodowe lekarzy z Polski, Węgier i Czech wezwały władze Słowacji do podjęcia merytorycznego dialogu ze słowakim związkiem zawodowym lekarzy (LOZ) w celu rozwiązania ostrego konfliktu i kryzysu słowackiej służby zdrowia.
Krzysztof Bukiel – przewodniczący ZK OZZL
Ryszard Kijak – sekretarz ZK OZZL
PONIŻEJ – treść „Karty Wyszehradzkiej”
The Visegrád Charta
Representatives of doctors’ trade unions from: Hungary-MOSZ, Czech Republic-LOK-SCL, Slovakia-LOZ and Poland-OZZL, gathered at the meeting in Visegrád declare what follows:
Being former communist colonies, our countries share a similar historical background, where healthcare was treated as a non-profit type of business and the medical staff, including doctors, belonged to the worst remunerated group of employees. Unfortunately, this situation is regarded as an advantageous one also today by our democratic authorities, who believe that low public expenditure for healthcare and low doctors’ salaries allow to “save” public money for other goals. As a consequence doctors go abroad to earn more, leaving their countries in short supply for medical staff. What is more, insufficient public expenditure for healthcare reduce its accessibility.
The on-going financial crisis is being used by the governments as an excuse not to change this situation. Instead, the authorities are trying to place the responsibility for it on the shoulders of physicians, generating conflicts between them and the rest of the society. The authorities are also making attempts at limiting the rights of physicians’ trade unions.
Because of the above detailed problems the doctors’ trade unions of the Visegrád countries wish to create a new way of professional advocacy. From now on they are making an effort to cooperate in their activities to protect rights and interests of the workers they are representing, in order to be able to make pressure on their governments more effectively.
We want to emphasise for the citizens of our countries that our fight is meant to ensure the safety of their health treatment, because if the capacity of services is reduced at this rate and if migration is growing, their healthcare treatment is endangered.
Our common goals are the following:
The minimum salary of junior (not specialist) doctors should be 1.5 times the national average on a 40 hour/week basis, without on-call duty, ; the minimum salary of specialist doctors should be 3 times the national average on a 40 hour/week basis without on – call duty .The rules of overtime work should be formulated according to the European Work Time Directive. Shortage of staff should not be solved by increasing the workload, but rather by better adjustment to the system and by revealing irrational moves.
Activities that are meant to protect the rights and interests of healthcare workers should not be hindered. The trade unionists rights based on ILO agreements should not be questioned.
Any changes to the healthcare system, including privatisation of hospitals or out- patient clinics must not result in such a reduction of medical staff that would endanger the safety of patients. Binding employment standards for doctors at particular hospital wards should be introduced. .
Regardless of their forms of ownership, the hospitals and out-patient clinics must be treated equally with respect to their rights and obligations towards the public payer, patients and medical staff.
The amounts paid to hospitals and other medical facilities by the public payer for medical services must correspond to their real costs. Otherwise, the medical personnel will be irrationally reduced, its remuneration will be lowered and finally the hospitals will collapse.
In order to achieve the above mentioned goals, the trade unions of the Visegrád countries will closely cooperate and undertake the following actions:
1. The quit and leave action. Such an action organized by the Czech doctors in 2010 and a similar initiative conducted in certain hospitals in Poland in 2007 succeeded. At present – Slovakian and Hungarian colleagues follow in these footsteps. If needed the quit and leave action will be undertaken in all four countries simultaneously.
2. Organizing Work Through Rule actions (WTR): There are a number of regulations in practice in our countries that are neglected due to a need of continuous and uninterrupted treatment procedures, such as only a limited number of patients is financed in specialist care. Had we kept these regulations, our capacity to care for patients would be extremely reduced. To be able to make pressure we suggest applying these regulations in a very minute, organized and complex way.
3. The doctors’ strike Although going on strike is not regarded as a prime method to achieve our goals in healthcare, we are not rejecting its application if necessary, taking into account how we can do it together the most effectively.
4. Joint activities on the legal field including running legal office. Consequently, in case of injustices we have a better chance to solve legal problems in view of the European Union and the European Court.
Dr Ryszard Kijak Dr Martin Engel Dr Marian Kollár Dr Bélteczki János
OZZL-Poland LOK-SCL Czech Rep. LOZ-Slovakia MOSZ-Hungary
Visegrád, 2011. november 5.
Po polsku:
Karta Wyszehradzka
Przedstawiciele lekarskich związków zawodowych z Węgier (MOSZ), Czech (LOK – SCL), Słowacji (LOZ) oraz Polski (OZZL) zebrani na spotkaniu w Wyszegradzie oświadczają co następuje:
W naszych państwach wiele problemów ochrony zdrowia jest identycznych. Wynika to z naszej wspólnej przeszłości, jako krajów byłego obozu komunistycznego, gdzie służba zdrowia była traktowana jako niedochodowa ( a przez go gorsza) część gospodarki narodowej, a personel medyczny, w tym lekarze, należeli do najmniej zarabiających grup pracowniczych.
Niestety ta sytuacja została uznana za korzystną również przez nasze dzisiejsze – demokratyczne rządy, które uważają, że niskie nakłady publiczne na lecznictwo oraz niskie płace lekarzy pozwolą „zaoszczędzić” środki publiczne na inne cele. W konsekwencji – lekarze z naszych krajów emigrują w celach zarobkowych do innych państw, pogłębiając istniejący – i bez tego- deficyt kadry lekarskiej, a zbyt niskie nakłady publiczne skutkują ograniczeniem dostępu do leczenia dla obywateli naszych krajów.
Obecny kryzys finansowy jest wykorzystywany przez nasze rządy jako pretekst do niepodejmowania działań mających na celu naprawę sytuacji w służbie zdrowia. Zamiast tego rządzący starają się ograniczyć prawa związków zawodowych lekarzy i skłócić społeczeństwo z lekarzami, przerzucając na nich winę za złą sytuację w lecznictwie.
Z powodu wymienionych wyżej problemów lekarskie związki zawodowe z krajów Grupy Wyszehradzkiej postanowiły podjąć współpracę i skoordynować swoje działania aby lepiej i skuteczniej bronić praw i interesów lekarzy wobec swoich rządów. Działania te prowadzone są również w interesie pacjentów, bo gdy ograniczany jest zakres świadczeń zdrowotnych, finansowanych ze środków publicznych i wzrasta emigracja lekarzy – zagrożone jest też bezpieczeństwo zdrowotne obywateli.
Nasze wspólne cele są następujące:
Minimalna płaca (podstawowa) lekarza bez specjalizacji, za jeden etat (bez dyżurów) powinna wynosić 1,5 razy średnia płaca w gospodarce; minimalna płaca lekarza specjalisty za jeden etat (bez dyżurów) powinna wynosić 3 x średnia płaca w gospodarce;
Zasady pracy w godzinach nadliczbowych (dyżurów) powinny być zgodne z przepisami Europejskiej Dyrektywy o Czasie Pracy; problem niedoboru lekarzy nie powinien być rozwiązywany przez zwiększone obciążanie pracą poszczególnych lekarzy, ale raczej przez lepsze ich dostosowanie do systemu i ograniczenie niepotrzebnych rotacji.
Działania, które mają na celu obronę praw i interesów pracowników ochrony zdrowia nie mogą być utrudniane przez rządzących, a prawa związkowców oparte na konwencjach Międzynarodowej Organizacji Pracy nie mogą być podważane.
Wszelkie zmiany w systemie ochrony zdrowia, łącznie z prywatyzacją szpitali i przychodni nie mogą skutkować taką redukcją personelu medycznego, która stanowiłaby niebezpieczeństwo dla zdrowia pacjentów i obniżała jakość świadczeń zdrowotnych. Dlatego powinny zostać wprowadzone – powszechnie obowiązujące – normy zatrudnienia lekarzy na poszczególnych oddziałach szpitalnych.
Szpitale, przychodnie i inne zakłady opieki zdrowotnej, niezależnie od ich formy organizacyjnej i właścicielskiej powinny być traktowane równo jeśli chodzi o prawa i obowiązki wobec publicznego płatnika, pacjentów jak i personelu medycznego.
Kwoty płacone szpitalom i innym świadczeniodawcom przez publicznego płatnika za refundowane świadczenia zdrowotne powinny odpowiadać ich rzeczywistym kosztom. W przeciwnym razie szpitale będą redukować – poza granicę bezpieczeństwa – ilość personelu medycznego, zmniejszać jego wynagrodzenia, a w końcu i tak upadną .
Aby osiągnąć założone (I przedstawione wyżej) cele, lekarskie związki zawodowe z krajów Grupy Wyszehradzkiej będą ściśle współpracować i podejmować następujące działania:
1. Akcja grupowego zwalniania się z pracy lekarzy. Działania tego rodzaju podjęte przez lekarzy czeskich w roku 2010 i podobne (choć na mniejszą skalę) organizowane w Polsce w roku 2007 przyniosły oczekiwany sukces. Obecnie w ich ślady idą lekarze ze Słowacji i Węgier. Jeśli zajdzie taka potrzeba – akcja masowego zwalniania się z pracy będzie przeprowadzona we wszystkich krajach Grupy Wyszehradzkiej – jednocześnie.
2. Organizowanie „strajku włoskiego” czyli pracy zgodnie z wszystkimi, najbardziej szczegółowymi przepisami i regułami (np. bezwzględne ograniczenie przyjęć pacjentów do przyznanych limitów, ). W takiej sytuacji faktyczny deficyt lekarzy okaże się jeszcze większy.
3. Strajk lekarzy. Chociaż przeprowadzenie strajku nie jest rozpatrywane jako pierwsza metoda do osiągnięcia naszych celów, nie odrzucamy tej metody, jeśli okaże się ona konieczna.
4. Wspólne działania na polu prawnym, włączając w to prowadzenie wspólnego biura prawnego. W ten sposób uzyskamy większe możliwości rozwiązywania prawnych problemów w kontekście prawa Unii Europejskiej i orzecznictwa oraz działalności Europejskich Trybunałów
