Bydgoszcz , dnia 4 lutego 2019 r.
Komunikat dla mediów
w sprawie wniosku ZK OZZL o stwierdzenie nieważności Uchwały Nr 1/2019 Senatu Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego z dnia 21 stycznia 2019 r.
Zarząd Krajowy OZZL informuje, że w związku z wątpliwościami prawnymi co do legalności procesu łączenia Szpitali Klinicznych Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (WUM) oraz – związanymi z tym – działaniami Senatu WUM, na prośbę organizacji związkowych działających w jednym z tych szpitali – Szpitalu Klinicznym Dzieciątka Jezus w Warszawie, Zarząd Krajowy OZZL skierował do Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego Jarosława Gowina wniosek o pilne stwierdzenie nieważności Uchwały Nr 1/2019 Senatu WUM z dnia 21.01.2019 r. zmieniającej uchwałę w sprawie zatwierdzenia Statutu Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego WUM – ze względu na jej niezgodność z przepisami prawa.
Niezgodność ta polega na tym, że powyższa uchwała stwierdza, iż Statut Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego WUM w chodzi w życie z dniem 1 stycznia 2019 roku, podczas gdy warunkiem wejścia w życie Statutu jest uprawomocnienie postanowienia Sądu Rejestrowego o wykreśleniu z Krajowego Rejestru Sądowego Samodzielnego Publicznego Dziecięcego Szpitala Klinicznego (nr KRS 0000158332) oraz Szpitala Klinicznego Dzieciątka Jezus (nr KRS 0000120483)” co nie nastąpiło (zgodnie z informacjami dostępnymi w dniu 30 stycznia 2019 r. godz. 13:10 w systemie elektronicznym KRS w zakresie „wykreślenia z Krajowego Rejestru Sądowego” Szpitala Klinicznego Dzieciątka Jezus w Warszawie jest wskazane „Wpis jest nieprawomocny”)
Wobec powyższego wniosek ZK OZZL o uchylenie przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przedstawionej wyżej uchwały Senatu WUM jest uzasadniony. Treść wniosku do ministra Gowina – poniżej.
Zarząd Krajowy OZZL
Krzysztof Bukiel – przewodniczący Zarządu
TREŚĆ WNIOSKU
Bydgoszcz , dnia 4 lutego 2019 r.
Zarząd Krajowy OZZL
Pan
Jarosław Gowin
Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Ministerstwo Nauki
i Szkolnictwa Wyższego
ul. Hoża 20
00-529 Warszawa
PILNE
Dotyczy: wniosek o stwierdzenie w całości nieważności Uchwały Nr 1/2019 Senatu Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego z dnia 21 stycznia 2019 r.
WNIOSEK
Szanowny Panie Ministrze,
W związku z istotnymi wątpliwościami prawnymi co do legalności procesu łączenia Szpitali Klinicznych Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (WUM) oraz – związanymi z tym – działaniami Senatu WUM, na prośbę organizacji związkowych działających w jednym z tych szpitali – Szpitalu Klinicznym Dzieciątka Jezus w Warszawie, korzystając ze swoich ustawowych kompetencji, Zarząd Krajowy OZZL kieruje do Pana wniosek o następującej treści:
ZK OZZL wnosi o pilne stwierdzenie – w ramach posiadanych kompetencji ustawowych przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego – nieważności Uchwały Nr 1/2019 Senatu Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego z dnia 21 stycznia 2019 r. zmieniającej uchwałę w sprawie zatwierdzenia Statutu Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (dalej: „Uchwała Nr 1/2019”) ze względu na jej niezgodność z przepisami prawa, w tym w szczególności ze względu na naruszenie zakazu działania prawa/regulacji wstecz (naruszenie zakazu retroaktywności).
Jednocześnie, ZK OZZL wnosi o przekazanie informacji zwrotnej, dotyczącej sposobu rozpatrzenia niniejszego wniosku przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
UZASADNIENIE
Uchwałą Nr 1/2019, której kopia wraz z załącznikami stanowi Załącznik nr 1 do niniejszego wniosku, Senat Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (dalej również: „WUM”), zmienił Uchwałę Nr 113/2018 Senatu Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego z dnia 17 grudnia 2018 r. w sprawie zatwierdzenia Statutu Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (dalej: „Uchwała Nr 113/2018”), której kopia wraz z załącznikami stanowi Załącznik nr 2 do niniejszego wniosku.
W Uchwale Nr 113/2018 wskazane zostało w § 1. „Senat Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego zatwierdza Statutu Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, w brzmieniu załącznika do niniejszej Uchwały”. Z kolei w załączniku do Uchwały Nr 113/2018 zostało wskazane: „§ 30 ust. 3: Niniejszy Statut wchodzi w życie z dniem uprawomocnienia się postanowienia Sądu Rejestrowego o wykreśleniu z Krajowego Rejestru Sądowego Samodzielnego Publicznego Dziecięcego Szpitala Klinicznego (nr KRS 0000158332) oraz Szpitala Klinicznego Dzieciątka Jezus (nr KRS 0000120483)”.
Tutaj trzeba zaznaczyć, że zgodnie z informacjami dostępnymi w dniu 30 stycznia 2019 r. godz. 13:10 w systemie elektronicznym KRS w zakresie „wykreślenia z Krajowego Rejestru Sądowego” Szpitala Klinicznego Dzieciątka Jezus (dalej: „SKDJ”) w Warszawie jest wskazane „Wpis jest nieprawomocny”.
W tym miejscu pragniemy wskazać także na art. 6945 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (KPC) stanowiący, że (kluczowy fragment podkreślamy): „§ 1. Wpis do Krajowego Rejestru Sądowego następuje na podstawie postanowienia, jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej.
§ 2. Postanowienia o wpisie są skuteczne i wykonalne z chwilą ich wydania, z wyjątkiem postanowień dotyczących wykreślenia podmiotu z Krajowego Rejestru Sądowego.
§ 3. Postanowieniom dotyczącym stosowania środków przymusu sąd rejestrowy może nadać rygor natychmiastowej wykonalności, jeżeli wymaga tego interes wierzyciela lub innych osób”.
W komentarzu do ww. artykułu KPC (Jakubecki Andrzej (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany. Tom I. Art. 1-729)wskazane zostało przy tym: „Postanowienia o wpisie w postępowaniu rejestrowym są co do zasady natychmiast skuteczne i wykonalne, z wyjątkiem postanowień dotyczących wykreślenia podmiotu z KRS. Jak się zaznacza w literaturze, wyrażenia „wykonalność” (§ 2) użyto w znaczeniu czynności technicznej wprowadzenia danych do systemu informatycznego rejestru, a nie w sensie zdatności orzeczenia do wykonania w drodze egzekucji; skuteczność postanowień odnosi się do wszelkich skutków orzeczenia poza prawomocnością i wykonalnością”.
W innym komentarzu do ww. artykułu KPC (Ereciński Tadeusz (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom IV.) przedstawiono stanowisko, że: „Paragraf 2 in principio omawianego artykułu stanowi odstępstwo od zasady wyrażonej w art. 521 § 1, zgodnie z którym postanowienie orzekające co do istoty sprawy, wydane w postępowaniu nieprocesowym, staje się skuteczne, a jeżeli wymaga wykonania – także wykonalne, po uprawomocnieniu się. Zasada ta ma zastosowanie do postanowień dotyczących wykreślenia podmiotu z KRS”.
Z informacji dostępnych dla związków zawodowych Szpitala Klinicznego im. Dzieciątka Jezus wynika także, że postępowanie przed Sądem Rejestrowym trwa nadal i nie uprawomocniło się dotychczas rozstrzygnięcie o wykreśleniu SKDJ z KRS. Co więcej, w ocenie związków zawodowych, nie można wykluczyć tego, że Sąd Rejestrowy zakwestionuje prawidłowość aktów i działań formalnych, które były wydane przy łączeniu Szpitali, czyli wcześniejszych aktów wydanych przez Senat WUM i J.M. Rektora WUM.
Wobec powyższego „Statut Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego”, w brzmieniu określonym w załączniku do Uchwały Nr 113/2018, nie wszedł w życie do tej pory, gdyż „wchodzi w życie z dniem uprawomocnienia się postanowienia Sądu Rejestrowego o wykreśleniu z Krajowego Rejestru Sądowego”, a to nie nastąpiło w przypadku SKDJ.
Natomiast, w Uchwale Nr 1/2019 wskazane zostało: „§ 1. W załączniku do uchwały nr 113/2018 Senatu Warszawskiego z dnia 17 grudnia 2018 r. w sprawie zatwierdzenia Statutu Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, w § 30 ust. 3 otrzymuje brzmienie: „3.Niniejszy Statut wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2019 r.” oraz § 3: „Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia””.
Innymi słowy, w dniu 21 stycznia 2019 r. Senat WUM Uchwałą Nr 1/2019 zmienił przyjęty przez siebie uprzednio „Statut Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego” (dalej również: „Statut UCK WUM”), który dotychczas (czyli do 21 stycznia 2019 r.) nie wszedł w życie ze względu na brak uprawomocnienia się wykreślenia SKDJ z KRS, powodując, że ten Statut w ocenie Senatu WUM, miałby jednak mieć obowiązującą moc wsteczną od dnia 1 stycznia 2019 r.
Abstrahując od kwestii toczących postępowań rejestrowych przed KRS, dotyczących nieuprawnionego – w ocenie związków zawodowych – działania prowadzącego do wykreślenia SKDJ z KRS (nieprawomocny wpis), oczywistym powinno być, że akt o takiej doniosłości, jak statut podmiotu leczniczego podległego WUM (Statut UCK WUM) nie może wchodzić w życie „z mocą wsteczną”.
Po pierwsze należy wskazać, że naruszana jest zasada „lex retro non agit” (prawo nie działa wstecz), co powinno mieć również zastosowanie do takich aktów, jak Statut UCK WUM, który określa w szczególności kluczowe kwestie funkcjonowania podmiotu leczniczego oraz wpływ na relacje prawne zarówno z innymi podmiotami, jak pracownicy i pacjenci. W zasadzie kształt statutu podmiotu leczniczego (czyli również w odniesieniu do UCK WUM) ma wpływ na realizację prawa do świadczeń przez uprawnionych świadczeniobiorców (pacjentów), które to prawo określone jest w szczególności w Konstytucji RP oraz ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej, finansowanych ze środków publicznych. Ustawodawca lub twórca regulacji nie może ustanawiać takich regulacji, które wiązałyby skutki prawne ze zdarzeniami prawnymi mającymi miejsce w przeszłości. Prawo (w tym regulacje wewnętrzne „podmiotów publicznych”, a szczególnie te oddziałujące istotne na podmioty zewnętrzne), musi być przewidywalne i budzić zaufanie, a podmiot prawa/regulacji musi mieć pewność, że w danej sytuacji postępuje zgodnie lub niezgodnie z obowiązującym prawem. Inaczej dojść może także potencjalnie do naruszenia wyrażonej w Konstytucji RP zasady demokratycznego państwa prawnego.
Po drugie należy wskazać, że Statut UCK WUM, zarówno w wersji załączonej do Uchwały Nr 113/2018 oraz do Uchwały Nr 1 /2019, zawiera wskazane poniżej postanowienia, które uniemożliwiają wejście w życie tego Statutu wcześniej, niż uprawomocnienie się wpisu o wykreśleniu SKDJ z KRS (o ile w ogóle dojdzie do takiego wykreślenia) oraz formalne wpisanie lub uprawomocnienie się zmiany nazwy na „Uniwersyteckie Centrum Kliniczne Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego”.
Według wiedzy dostępnej dla związków zawodowych postępowanie dotyczące zmiany nazwy Samodzielnego Publicznego Centralnego Szpitala Klinicznego w Warszawie na właśnie UCK WUM toczy się nadal i zmiana ta nie została jeszcze wprowadzona. Więc „Uniwersyteckie Centrum Kliniczne Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego” nie jest zarejestrowaną formalnie nazwą w KRS. Stąd, zawarte w Statucie UCK WUM postanowienie: „§ 1 ust. 3. UCK WUM jest wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS 0000073036” nie oddaje – w ocenie związków zawodowych – aktualnej sytuacji formalno-prawnej. Pod tym numerem jest wskazany bowiem: Samodzielny Publiczny Centralny Szpital Kliniczny w Warszawie.
Z kolei § 2 Statutu UCK WUM wskazuje, że „UCK WUM działa na podstawie przepisów prawa powszechnie obowiązującego oraz niniejszego Statutu”. Przy czym aktualnie jest prowadzone postępowanie przed KRS odnoszące się również (pośrednio) do prawidłowości i ważności prawnej Uchwały Nr 58/2018 Senatu WUM z dnia 21 maja 2018 r. w sprawie wyrażenia opinii w przedmiocie połączenia się samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej oraz Zarządzenia Nr 49/2018 Rektora Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego z dnia 24 maja 2018 r. w sprawie połączenia się samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej – akt o połączeniu, a oba te ww. akty są jednocześnie wskazane jako „fundament” działania UCK WUM, wskazany w § 1 ust. 2 Statutu UCK WUM. Innymi słowy, powoływanie się na działanie na podstawie powszechnie obowiązującego prawa i Statutu UCK WUM jest, w ocenie związków zawodowych, co najmniej przedwczesne, gdyż nie nastąpiło dotychczas wykreślenie SKDJ z KRS (wpis nieprawomocny), a więc postanowienia tych ww. aktów nie zostały w sposób formalny lub prawomocny wdrożone.
Po trzecie, Statut UCK WUM zawiera postanowienia dotyczące np. zawierania umów cywilnoprawnych, uczestnictwa w realizacji zadań dydaktycznych i badawczych oraz w prowadzeniu badań klinicznych (§ 5 ust. 5 oraz ust. 7), więc w ocenie związków zawodowych, wejście w życie tego Statutu z mocą wsteczną od 1 stycznia 2019 r. (w wyniku zmiany wprowadzonej dopiero w dniu 21 stycznia 2019 r.) może powodować, że wszelkie działania dotychczas realizowane w oparciu o ten Statut UCK WUM od dnia 1 stycznia 2019 r. i aktualnie (również jako wynik braku prawomocności wykreślenia SKDJ z KRS oraz niezarejestrowania nazwy UCK WUM) mogą zostać zakwestionowane i podważone. Ponadto, wprowadzani mogą być w błąd zarówno pacjenci, co do podmiotu leczniczego, który udziela im świadczeń (co może powodować powstanie odpowiedzialności podmiotu leczniczego), jak i kontrahenci co do podmiotu z którym zawierają umowy.
Co więcej, brak adekwatnego i obowiązującego w sposób prawidłowy pod względem formalno-prawnym statutu powoduje, że może być on uznany za niespełniający wymogów wynikających z regulacji ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 2190). Ustawa ta bowiem stanowi w swoim artykule 42 ust. 1: „Ustrój podmiotu leczniczego niebędącego przedsiębiorcą, a także inne sprawy dotyczące jego funkcjonowania nieuregulowane w ustawie określa statut” oraz ust. 2: „2. W statucie określa się: 4) organy i strukturę organizacyjną podmiotu, o którym mowa w ust. 1, w tym zadania, czas trwania kadencji i okoliczności odwołania członków rady społecznej, o której mowa w art. 48, przed upływem kadencji”. Stąd, pozwalamy sobie skierować niniejszy wniosek do wiadomości Ministra Zdrowia, gdyż na podstawie art. 118 ustawy o działalności leczniczej kontroluje on podmioty lecznicze pod względem zgodności z prawem i ma prawo do oceny informacji i dokumentacji innej niż dokumentacja medyczna.
Wobec powyższego wnosimy jak powyżej.
Zarząd Krajowy OZZL
Krzysztof Bukiel – przewodniczący Zarządu
Do wiadomości:
- Minister Zdrowia,
- Rektor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
