08 maja 2012r
Szanowny Panie Doktorze,
w odpowiedzi na Pańskie pytanie dotyczące dopuszczalności wypowiedzenia umowy o pracę zawartej w celu odbycia rezydentury, wyjaśniam co następuje:
Umowa o rezydenturę, w myśl art. 16h ust.1 ustawy z dnia 5 grudnia
1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U z 2011 r. Nr 277, poz. 1634 z późn. zm.), jest umową zawieraną na czas określony w programie specjalizacji. Tym samym niewątpliwie umowa taka stanowi szczególny rodzaj umowy o pracę na czas określony.
Zważyć przy tym w pierwszej kolejności należy, że wypowiedzenie umowy zawartej na czas określony generalnie nie jest dopuszczalne. Wyjątek od tej zasady przewiduje art. 33 kodeksu pracy, zgodnie z którym strony umowy o pracę zawartej na czas dłuższy niż 6 miesięcy mogą zastrzec w umowie możliwość jej rozwiązania z zachowaniem 2-tygodniowego okresu wypowiedzenia, bez konieczności podawania przyczyny wypowiedzenia.
W tym kontekście rozważenia wymaga przede wszystkim czy powyższa regulacja dot. możliwości zastrzeżenia uprawnienia do wypowiedzenia umowy bez podania przyczyny, znajduje także zastosowanie do umów o pracę w ramach rezydentury. Kwestią tą zajmował się Sąd Najwyższy, który w wyroku z dnia 6 września 2005 r. I PK 5/2005 uznał, że co prawda umowę zawartą z lekarzem-rezydentem można wypowiedzieć, ale jedynie z przyczyn, które uniemożliwiają kontynuację szkolenia specjalizacyjnego, obecnie wymienionych w art. 16o ust. 1 ww. ustawy oraz w § 28 ust. 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 października 2005 r. w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów (Dz.U. Nr 213, poz.
1779 z późn. zm.), takich jak np. zawieszenie lekarza w prawie wykonywania zawodu, ograniczenie w wykonywaniu określonych czynności medycznych objętych programem specjalizacji czy zaprzestanie odbywania szkolenia specjalizacyjnego.
W ocenie Sądu Najwyższego przepisy dotyczące umów o pracę w ramach rezydentury, zawarte w ww. ustawie i rozporządzeniu, są przepisami szczególnymi w stosunku do przepisów kodeksu pracy. Sąd Najwyższy zwrócił uwagę, że umowa o pracę jest istotnym składnikiem rezydentury, a czas jej trwania został ściśle powiązany z okresem trwania szkolenia specjalizacyjnego. Jak podkreślił Sąd Najwyższy, zamiarem prawodawcy było zagwarantowanie lekarzom- rezydentom poprzez przedmiotowe umowy o pracę, pewności zatrudnienia przez cały okres trwania szkolenia specjalizacyjnego, a tym samym stabilizacja ich statusu. Takie uregulowanie rezydentury, zdaniem SN, ma w konsekwencji zapewnić kształcenie najlepszych lekarzy- tzn. tych, którzy z najlepszym wynikiem przeszli postępowanie kwalifikacyjne- na specjalistów w priorytetowych specjalnościach medycznych.
Nie bez znaczenia jest również fakt, że liczba miejsc szkoleniowych w ramach rezydentury jest limitowana, zawarcie umowy o pracę jest poprzedzone postępowaniem kwalifikacyjnym, a nadto wysokość wynagrodzenia rezydentów określana jest przez Ministra Zdrowia i przez niego finansowana. Wszystko to dodatkowo potwierdza szczególny charakter umów zawieranych z rezydentami.
Z wskazanych względów Sąd Najwyższy doszedł do wniosku, który zasługuje na pełną aprobatę, że cel rezydentury zostałby całkowicie przekreślony, gdyby umożliwić pracodawcom swobodne i dyskrecjonalne rozwiązywaniem z rezydentami umów o pracę, bez podawania jakiejkolwiek przyczyny. Umowa taka przypomina ponadto umowę o pracę na czas określony zawieraną w celu przygotowania zawodowego, o której mowa w art. 195 kodeksu pracy, a którą można rozwiązać wyłącznie z przyczyn wymienionych enumeratywnie w art. .196 kp.
Reasumując rozwiązanie umowy o pracę zawartej z rezydentem na czas szkolenia specjalizacyjnego można wypowiedzieć wyłącznie wówczas, gdy taką ewentualność przewiduje sama umowa oraz, gdy zaszła któraś z
przyczyn wymienionych w art. 16o ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996
r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty.
Niezależnie od powyższego wyjaśniam, że wypowiedzenie jakiejkolwiek umowy o pracę zawartej z członkiem zarządu zakładowej organizacji związkowej korzystającym ze szczególnej ochrony trwałości pracy na podstawie uchwały zarządu podjętej według zasad określonych w art. 32 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U. z 2001 r. , Nr 79, poz. 854 z późn .zm.) wymaga zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej.
z szacunkiem
radca prawny
Jacek Marczak