W sprawie interpretacji ustawy o zmianie ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw, wprowadzonym nowelizacją z dnia 22 grudnia 2000r.(Dz.U.Nr 5 poz. 45 z 2001r).
Zgodnie z art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 16 grudnia 1994r.o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw, wprowadzonym nowelizacją z dnia 22 grudnia 2000r. (Dz.U.Nr 5 poz. 45 z 2001r.), pracownikom samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej przysługuje od 1 stycznia 2001r. przyrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, nie niższy niż 203 złote miesięcznie, w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, łącznie ze skutkami wzrostu wszystkich składników wynagrodzenia.
Natomiast według art. 4a ust. 2 tej ustawy w roku 2002 przyrost ten nie może być niższy od kwoty ustalonej zgodnie z wzorem zamieszczonym w tym przepisie, to jest 110 złotych. Problemy interpretacyjne przepisu art. 4a cytowanej ustawy powstały między innymi dlatego, że przepis ten został w trybie nagłym – w wyniku porozumienia zawartego po proteście pielęgniarek – wprowadzony do ustawy regulującej system kształtowania przyrostu wynagrodzeń w innej sferze działalności, a mianowicie u przedsiębiorców a także ze względu na złożoną konstrukcję jurydyczną przepisu
Przede wszystkim jednak z uwagi na użycie w art. 4a cytowanej ustawy zwrotu „pracownikowi przysługuje” należy uznać ten przepis jako wprowadzający podwyżkę ustawową o kwotę 203 złote miesięcznie w 2001r. i o dalszą kwotę 110 złotych miesięcznie (obliczoną według podanego wzoru) w 2002r. Stanowisko takie znalazło potwierdzenie w Uchwale Sądu Najwyższego – Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych – z dnia 10 stycznia 2002r. III ZP 32/2001(opublikowanej OSNAP i US 2002/10 poz. 229), a ostatnio także w wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Zarówno z cytowanego przepisu jak i z powyższej uchwały Sądu Najwyższego wynika, że pracodawca obowiązany był od stycznia 2001r. dokonać podwyżki wynagrodzenia w wysokości co najmniej 203 złote miesięcznie. Zgodnie z przyjętą zasadą ustalania wynagrodzenia, kwota 203 złote jest kwotą brutto, a więc bez odliczenia zaliczki na podatek dochodowy i części składki na ubezpieczenie społeczne obciążającej pracownika.
Przepis art. 4a ust. 1 cytowanej ustawy zobowiązał pracodawcę do wypłaty wynagrodzenia w wysokości uwzględniającej podwyżkę o 203 złote. Podwyżka ta powodowała trwały wzrost wynagrodzenia, które z kolei od stycznia 2002r. – w myśl art. 4a ust.2 – należało ponownie podwyższyć o dalszą kwotę 110 złotych miesięcznie.
W porównaniu z 2000 rokiem wynagrodzenie pracownika sp zoz winno zatem być w roku 2002 wyższe miesięcznie o co najmniej 313 złotych brutto.
Należy dodać, że pracownikowi przysługuje roszczenie o podwyższenie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia o powyższe kwoty, to znaczy może dochodzić ich przed sądem w razie ich niewypłaceni przez sp zoz w ogóle, bądź w określonej wyżej wysokości.
Cytowany przepis nie wprowadził ustawowej podwyżki na lata następne, a zatem pracownicy sp zoz nie mogą już na jego podstawie domagać się w 2003r. dalszej podwyżki płac ponad kwoty 203 złote + 110 złotych, wynikające z podwyższenia wynagrodzeń w latach 2001 i 2002.
Bydgoszcz, dnia 6 stycznia 2003r.
Jacek Marczak
Radca prawny
