Przygotowania do skierowania dentystów do walki z COVID-19 ?!
Po zmianach przepisów lekarz dentysta będzie mógł udzielać świadczeń zdrowotnych zastrzeżonych dotąd dla lekarzy (nowy art. 2 ust. 2b ustawy z 05.12.1996r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty) w okresie aktualnie obowiązującego stanu epidemii -> także za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności (nowe brzmienie art. 2 ust. 4 ww. ustawy o zawodach lekarza). Takie zmiany wprowadza ustawa z dnia 27 listopada 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zapewnienia w okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii kadr medycznych – obecnie skierowana do prac w Senacie (druk senacki nr 279).
Sejm najwidoczniej „nie zauważył” że zawód lekarza dentysty jest zawodem odrębnym w stosunku do zawodu lekarza. Stąd też w dotychczasowych przepisach mamy rozróżnienie w zakresie działań stricte medycznych:
– sfera działalność lekarza: udzielanie świadczeń zdrowotnych, w tym badanie stanu zdrowia, rozpoznawanie chorób i zapobieganie im, leczenie i rehabilitacji chorych, udzielanie porad lekarskich, wydawanie opinii i orzeczeń lekarskich(art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 05.12.1996r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty);
– sfery działalności lekarza dentysty: udzielanie świadczeń zdrowotnychw zakresie chorób zębów, jamy ustnej, części twarzowej czaszki oraz okolic przyległych(art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 05.12.1996r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty).
Oczywiście będą nieliczne zakresy działalności dla obu zawodów choćby częściowo się pokrywające (np. chirurgia szczękowo-twarzowa, która występuje zarówno jako specjalizacja lekarska, jak i lekarza dentysty).
Sejm nie wziął pod uwagę podstawowej kwestii jak istotne różnice w programie kształcenia w obu tych zawodach. Wprowadzenie powyższej propozycji w życie mogłoby doprowadzić do sytuacji, w której lekarz dentysta musiałby zająć się udzielaniem świadczeń zdrowotnych, wykraczających poza posiadane kwalifikacje, czy umiejętności, np. pacjentom w ramach oddziałów pediatrycznych, onkologicznych czy kardiologicznych wyznaczonych do walki z COVID-19, rehabilitacją pacjentów po przebytym zachorowaniu na COVID-19, wydawaniem orzeczeń lekarskich do celów przewidzianych w Kodeksie pracy, przeprowadzać badanie lekarskie osoby zatrzymanej, a nawet musiałby stwierdzać zgon pacjenta.
Sejm nie „zauważył” oczywistości, że żaden lekarz czy lekarz dentysta nie jest w stanie posiadać umiejętności w każdym zakresie medycyny. Zważyć trzeba, że każdy lekarz i każdy lekarz dentysta ma obowiązek wykonywać swój zawód także zgodnie z zasadami etyki zawodu (art. 4 ww. ustawy o zawodach lekarza). Oznacza to obowiązek respektowania art. 10 KEL, który jednoznacznie stanowi, że lekarz nie powinien wykraczać poza swoje umiejętności zawodowe przy wykonywaniu czynności diagnostycznych, zapobiegawczych, leczniczych i orzeczniczych (oczywiście z wyjątkiem nagłych wypadków i ciężkich zachorowań, gdy zwłoka może zagrażać zdrowiu lub życiu chorego).
Wprowadzenia tego przepisu nie może uzasadniać stanem epidemii i brakiem kadry medycznej. W przyszłości doprowadzić to może do wydawania skierowań lekarzom dentystom do walki z epidemią -> w konsekwencji do realnego ryzyka odpowiedzialności karnej, cywilnej czy zawodowej ponoszonej przez lekarzy dentystów -> za wykonywanie czynności lekarskich, do których mogą nie są przygotowani zarówno w ramach odbytego kształcenia, jak i w ramach posiadanego doświadczenia zawodowego.
Konieczne jest co najmniej dookreślenie, że ewentualne udzielanie świadczeń przez lek. dentystę – w czasie epidemii – dotyczy wyłącznie sytuacji, gdy zachodzi konieczność natychmiastowego udzielenia pomocy, tzn. gdy zwłoka w jej udzieleniu mogłaby spowodować niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia.
adwokat Karol Kolankiewicz
———-
Karol Kolankiewicz jest adwokatem – członkiem Pomorskiej Izby Adwokackiej w Gdańsku; współzałożyciel Instytutu – Specjaliści Prawa Ochrony Zdrowia; od 2008 roku nieprzerwanie świadczy pomoc prawną dla Okręgowej Izby Lekarskiej w Gdańsku; świadczy także usługi doradztwa prawnego dla podmiotów leczniczych; specjalizuje się w sprawach związanych z prawem medycznym i ochroną danych osobowych, jak również w sprawach karnych, odszkodowawczych oraz związanych z ochroną dóbr osobistych; prowadzi szkolenia z zakresu prawa medycznego, karnego oraz z zakresu ochrony danych medycznych; autor licznych publikacji z zakresu prawa medycznego m.in. dla Pomorskiego Magazynu Lekarskiego, Wydawnictwa Wolters Kluwer Polska, czy Wydawnictwa Wiedza i Praktyka.
