Bydgoszcz dnia 16 listopada 2020r
„Po pierwsze – nie szkodzić!”
Oświadczenie ZK OZZL
w sprawie niektórych aspektów kierowania lekarzy do pracy przy zwalczaniu epidemii
W zawiązku z kierowaniem lekarzy do pracy przy zwalczaniu epidemii koronawirusa SARS-CoV– 2, realizowanym przez wojewodę (ministra zdrowia) lub delegowaniem przez poszczególnych dyrektorów szpitali, które zostały przeznaczone (w całości lub w części) do leczenia chorych zakażonych koronawirusem SARS-CoV-2 , Zarząd Krajowy OZZL oświadcza:
Kierowanie lekarzy do pracy z zakażonymi w sytuacji epidemii stanowiącej zagrożenie zdrowia publicznego jest rozwiązaniem akceptowanym przez lekarzy i mieści się w misji tego zawodu. Muszą być jednak spełnione pewne warunki aby działanie to przyniosło określone pozytywne skutki i aby jego koszty społeczne nie przewyższyły spodziewanych korzyści. Musimy bowiem pamiętać o naczelnej zasadzie wszelkich działań lekarskich i medycznych: Po pierwsze – nie szkodzić!
- Przede wszystkim lekarze delegowani (kierowani) do pracy przy zwalczaniu epidemii muszą mieć zapewnione odpowiednie środki ochrony osobistej, aby nie narażali swojego zdrowia i życia bez uzasadnienia i bez potrzeby.
- Nie jest dopuszczalne kierowanie do pracy przy udzielaniu określonych świadczeń zdrowotnych lekarzy, którzy nie mają umiejętności do ich udzielania np. delegowanie do leczenia przy zastosowaniu respiratorów lekarzy, nie mających nigdy wcześniej do czynienia z tego typu terapią itp. Takie działanie może przynieść więcej szkody chorym niż pożytku, będzie stanowiło jedynie pozorowanie pomocy, a nie rzeczywiste jej udzielanie. Warto też przypomnieć, że zgodnie z art.10 ust. 1 kodeksu etyki „lekarz nie powinien wykraczać poza umiejętności zawodowe przy wykonywaniu czynności diagnostycznych , zapobiegawczych, leczniczych i orzeczniczych”. Jeżeli lekarz zgodzi się na udzielanie świadczeń, do których nie ma odpowiednich umiejętności – naraża się na odpowiedzialność karną i cywilną za zawiniony błąd medyczny. Nie będzie usprawiedliwienia, że jest to „błąd organizacyjny” dyrektora szpitala, który delegował niewłaściwą osobę, jeżeli osoba ta zgodziła się na takie rozwiązanie. Lekarz może być delegowany do udzielania określonych świadczeń medycznych jeżeli został odpowiednio przeszkolony do ich udzielania, dzięki czemu nabył koniecznych umiejętności i pracuje pod nadzorem odpowiedniego specjalisty.
Jeżeli warunki przedstawione w pkt 1 i 2 (bezpieczeństwa osobistego i delegowania do pracy zgodnie z posiadanymi umiejętnościami lub po odpowiednim przeszkoleniu i pracy pod nadzorem specjalisty) nie zostały spełnione – ZK OZZL rekomenduje aby lekarze nie wyrażali zgody na podejmowanie pracy przy takim oddelegowaniu. Nie jest to sytuacja bezpośredniego zagrożenia życia chorego, kiedy każdy (niezależnie od posiadanych umiejętności) jest zobowiązany do udzielenia pomocy w takim zakresie, w jakim potrafi. ZK OZZL deklaruje, że będzie udzielał pomocy prawnej tym lekarzom, którzy popadną w konflikt z dyrekcją szpitala w związku z odmową podjęcia pracy w takich warunkach.
Jeżeli lekarz, wbrew powyższej rekomendacji podejmie pracę przy udzielaniu świadczeń które przekraczają jego kompetencje, powinien zaznaczyć to w dokumentacji medycznej chorego np. przez wpis, który podany jest na stronie www.ozzl.org.pl
ZK OZZL powołał specjalny zespół kryzysowy OZZL, w skład którego weszli także prawnicy, który będzie monitorował sytuację związaną z walką z epidemią, a zwłaszcza monitorował wszelkie nieprawidłowości dotyczące kierowania lekarzy do pracy przy zwalczaniu epidemii, naruszanie przepisów prawa, w tym prawa pracy itp. Zadaniem zespołu będzie odpowiednia – merytoryczna i szybka reakcja na te nieprawidłowości, także w postaci odpowiednich działań prawnych i wystąpień do dyrekcji poszczególnych szpitali lub do Ministra Zdrowia. Zwracamy się do lekarzy aby zgłaszali wszelkie nieprawidłowości w tym zakresie na adres internetowy zespołu: zespolkryzysowy@ozzl.org.pl lub zarządu krajowego OZZL: ozzl@ozzl.org.pl
Niezależnie od wszystkiego, ZK OZZL zauważa, że kierowanie lekarzy do pracy przy zwalczaniu epidemii oznacza, w sytuacji trwałego od lat deficytu lekarzy w Polsce, że lekarze ci nie będą mogli udzielać świadczeń zdrowotnych tym pacjentom, którym udzielali dotychczas. To spowoduje jeszcze większe utrudnienie w dostępie do leczenia dla wielu chorych, innych niż na covid-19 i może spowodować szkody społeczne – także te liczone liczbą zgonów – większe niż spowodowała sama epidemia. Z tego powodu decyzje o kierowaniu lekarzy do walki z epidemią powinno być szczególnie rozważne.
Jednocześnie ZK OZZL stwierdza, że przy obecnym, tak szerokim stopniu rozprzestrzenienia się zakażenia koronawirusa SARS-CoV– 2, praktycznie każdy lekarz jest narażony na bezpośredni kontakt z osobą zakażoną. W związku z powyższym – w ocenie OZZL – każdy powinien otrzymywać dodatek za pracę z osobami zakażonymi w kwocie 100% dotychczasowego wynagrodzenia. ZK OZZL wyraża nadzieję, że odpowiednie przepisy, przewidujące takie rozwiązanie, zawarte w ustawie z dnia 28 października br, o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID‑19, przyjętej przez Sejm RP i podpisanej przez Prezydenta RP zostaną wprowadzone w życie po niezwłocznym opublikowaniu ustawy w Dzienniku Ustaw RP. ZK OZZL protestuje przeciwko dotychczasowym zwlekaniu z publikacją tej ustawy. Jest rzeczą niedopuszczalną aby decyzją – w istocie administracyjną – blokować przepisy przyjęte przez demokratycznie wybrany Parlament i Prezydenta RP. ZK OZZL przygotował wzór odpowiedniego wniosku lekarza do dyrekcji szpitala w sprawie przyznania w/w dodatku za pracę z zakażonymi koronawirusem. Jest on dostępny na stronie www.ozzl.org.pl
ZK OZZL uznaje również, że lekarze, którzy znaleźli się na zwolnieniu lekarskim albo przymusowej izolacji lub kwarantannie z powodu zakażenia koronawirusem SARS-CoV -2 powinni otrzymać zasiłek w wysokości 100% wynagrodzenia – zgodnie z przyjętym rozwiązaniem, zawartym we wspomnianej wyżej ustawie z 28 października br.
ZK OZZL uważa również, że elementem zapewnienia odpowiedniej ochrony lekarzom pracującym przy zwalczaniu epidemii SARS – CoV-2 powinno być – sfinansowane przez państwo – ubezpieczenie na wypadek choroby lekarza lub jego śmierci z powodu Covid-19. Ubezpieczenie zawarte przez MZ latem b.r. z PZU SA okazuje dalece niewystarczające w obecnych warunkach, przy b. szerokim rozpowszechnieniu zakażenia i włączeniu w walkę z nią praktycznie wszystkich lekarzy. ZK OZZL postuluje aby powyższym ubezpieczeniem objąć wszystkich lekarzy w Polsce. ZK OZZL wystosował odpowiednie pismo w tej sprawie do Ministerstwa Zdrowia.
Zarząd Krajowy OZZL
Krzysztof Bukiel – przewodniczący Zarządu
Otrzymują:
– Ministerstwo Zdrowia
– media
załączniki:
Przykładowy wpis do dokumentacji medycznej
lekarza, który został oddelegowany do pracy w związku z epidemią do udzielania świadczeń, do których nie ma odpowiednich kompetencji – w przypadku gdy lekarz podejmie tę pracę:
„Świadczenia medyczne są udzielane przez lekarza, który w warunkach nieepidemicznych nie udzielałby tych świadczeń ponieważ czynności diagnostyczne, zapobiegawcze, lecznicze i orzecznicze przekraczają umiejętności zawodowe lekarza oraz kompetencje przyznane przez ustawę o zawodzie lekarza i lekarza dentysty. Lekarz został skierowany do ich udzielania przez dyrekcję szpitala zarządzeniem nr ……… z dnia ……..2020. r”
podpis
Wzór pisma lekarza do dyrekcji szpitala
o wypłatę 100% dodatku za pracę przy zwalczaniu epidemii.
…………. Dnia ………. 2020 r
Imię i nazwisko lekarza
Komórka organizacyjna
Stanowisko
Dyrekcja szpitala w …….
Szanowni Państwo,
W związku z przyjęciem przez Sejm RP i podpisaniem przez Prezydenta RP ustawy z dnia 28 października 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID‑19, na podstawie art. 20 tej ustawy wprowadzającej przepis, że „W okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii pracownikom podmiotów leczniczych, osobom wykonującym zawody medyczne oraz osobom, z którymi zawarto umowy na wykonywanie świadczeń zdrowotnych, którzy (…) uczestniczą w wykonywaniu świadczeń zdrowotnych osobom chorym na COVID-19 lub osobom z podejrzeniem zakażenia wirusem SARS-CoV-2 przysługuje comiesięczny dodatek do wynagrodzenia w kwocie 100% kwoty miesięcznego wynagrodzenia wynikającej z umowy o pracę albo innej umowy, na podstawie której praca jest wykonywana” – jako lekarz, który codziennie udziela świadczeń zdrowotnych osobom zakażonym, podejrzanym o zakażenie lub chorym z powodu zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2 – wnoszę o przyznanie mi dodatkowego wynagrodzenia w wysokości 100% mojego dotychczasowego wynagrodzenia.
Podpis
